Zo motiveer je collega’s om veilig te werken

Inspelen op intrinsieke en extrinsieke motivatie

Herken je dit? Je wilt echt elke dag een stuk wandelen. Beter voor je gezondheid en het voelt goed. Maar toch lukt het niet. Je gaat vaker niet, dan wel. Terwijl je best weet dat je dit moet doen. Als het al zo moeilijk is om jezelf te motiveren, hoe motiveer je dan je medewerkers om veilig en verantwoord te werken?

Hoe gemotiveerd zijn jouw collega’s?

Hoe zorg je ervoor dat je collega’s uit zichzelf veilig gedrag vertonen? Hoe voorkom je dat ze alleen een vinkje willen voor bijvoorbeeld een certificaat? Hoe zorg je ervoor dat personeel op een nieuwe werkplek zelf de risico’s ziet?

Om die vragen te beantwoorden, moet je weten wat motivatie nou eigenlijk is. Wil je veilig werken? Dan gaat het echt niet altijd om de hoeveelheid motivatie die iemand heeft, ook kwaliteit speelt een rol. Maar wat betekent dat?

Voorbeeld uit de praktijk: brandbestrijding

Stel je voor: je geeft 2 mensen informatie over brandbestrijding. Persoon 1 bestudeert ieder feit. Hij weet precies welke brandblusser er gebruikt moet worden voor specifieke soorten brand. Als hij wordt getoetst, slaagt hij en gaat hij weer aan het werk. Persoon 2 kijkt op een conceptuele manier naar brandbestrijding. Hij stelt zichzelf de volgende vragen:

Waar wordt brand door veroorzaakt?
Welke materialen vatten snel brand?
Welke componenten zijn er nodig voor vuur?
Wat moet ik doen als er brand uitbreekt in de ruimte waar ik nu ben?
Welke brandblusser is er nodig?
Welke brandblussers zijn er nog meer?

De vraag is nu: Wie werkt er uiteindelijk het veiligst? Persoon 1 of persoon 2? Persoon 2 uiteraard! Het is niet zo dat hij meer of minder gemotiveerd is dan persoon 1. Nee, hij werkt het veiligst, omdat zijn motivatie van een andere kwaliteit is. Persoon 1 is extrinsiek gemotiveerd: hij moet de toets halen. Persoon 2 is intrinsiek gemotiveerd: hij wil weten hoe hij veilig kan werken. Dit is de basis van de zelfdeterminatietheorie.

Inspelen op intrinsieke en extrinsieke motivatie

Medewerkers die extrinsiek gemotiveerd zijn, worden gemotiveerd door beloningen, straffen en schaamte. Medewerkers die intrinsiek gemotiveerd zijn, werken veilig uit zichzelf. Zij begrijpen waarom ze veilig moeten werken. Ze werken ook veilig wanneer ze bijvoorbeeld op een nieuwe werkplek of afdeling terechtkomen, of wanneer ze thuis aan het klussen zijn.

Intrinsiek gemotiveerde medewerkers vinden veilig werken zó belangrijk, dat het onderdeel van hun systeem is geworden. Ze halen bijvoorbeeld geluk uit het meedoen aan veiligheidsprogramma’s. En dit doen ze allemaal vrijwillig

Van extrinsieke naar intrinsieke motivatie

Hoe krijg je collega’s die extrinsiek gemotiveerd zijn om veilig te werken intrinsiek gemotiveerd? Dit doe je door in te spelen op 3 psychologische basisbehoeften:

Verbondenheid
Autonomie
Competentie

Hoe doe je dat in de praktijk?

Inspelen op de behoefte aan verbondenheid

Toolbox meetings

De meeste bedrijven organiseren wel toolbox meetings. Maar zijn deze ook informeel en interactief? Ga met elkaar in gesprek over veiligheid. Bij eWorks hebben we zo’n 70 kant-en-klare toolboxen die helpen om samen het gesprek te voeren.

Complimenten geven

Krijgen medewerkers regelmatig complimenten als ze veilig werken? Dan gaan ze daadwerkelijk veiliger werken. Dat klinkt misschien heel simpel, maar gebeurt in de praktijk helaas toch te weinig. Je kunt op allerlei manieren complimenten geven. Wij raden aan om aan het begin van een toolbox meeting iemand in het zonnetje te zetten. Zo vergeet je het zeker niet!

Inspelen op de behoefte aan autonomie

Door keuzevrijheid te geven, versterk je de autonomie. Dit kan je op honderden manieren toepassen. Als het gaat over toolbox meetings dan kun je bijvoorbeeld de volgende keuzes voorleggen:

Waar willen jullie dat de volgende toolbox over gaat
Wat is voor jullie een fijne aanpak?
Welk tijdstip voor een toolbox-meeting komt jullie het beste uit?

Let wel op: onbeperkte keuzevrijheid werkt juist verlammend. Het is daarom verstandig om het aantal keuzes te beperken, bijvoorbeeld: Willen we woensdagochtend om 10 uur of vrijdag tijdens de lunch een toolbox meeting?

Competenties versterken

Je kunt competenties versterken door zorgvuldig om te gaan met incidentmeldingen. Koppel de follow-up actief terug. Dit kan makkelijk met onze DareToCare app. Hiermee kunnen je collega’s incidentmeldingen doen vanaf hun telefoon.

Een groot voordeel van de app, is dat deze een incidentmelding direct kan omzetten naar een push notificatie naar alle medewerkers. Is er een gevaarlijke situatie? Dan zijn alle medewerkers in de hele organisatie direct op de hoogte. Zo voelt de medewerker die de melding deed, dat zijn melding telt. Hij voelt zich gewaardeerd. Combineer dit met het geven van een compliment.